Afgelopen weken heeft Lex Hemelaar (Stichting Stadsonderneming) langs verschillende wegen zijn opinie kenbaar gemaakt over de drie ton die de gemeente Zutphen beschikbaar heeft gesteld voor de versterking van sociale wijkteams. Hij vraagt zich af hoeveel burgerinitiatieven je zou kunnen financieren met zo’n bedrag. Juist voor GroenLinksers een interessante vraag, omdat ook wij geloven in de kracht van burgerinitiatieven. Toch heb ik mijzelf een andere, nog belangrijkere vraag gesteld: Hoe zorgen we dat de samenleving, met inzet van drie ton, aan kracht wint?

Lex Hemelaar stelt (in de nieuwsbrief en op de site van Stichting Stadsonderneming, op www.socialevraagstukken.nl en in Contact van 12 februari j.l.) dat de gemeente drie ton investeert in bestaande structuren. Wat hij bestaande structuren noemt, baseert hij op het oude welzijnswerk. Maar dat bestaat niet meer. We hebben afgelopen jaren geïnvesteerd in de ontwikkeling van sociale wijkteams gebaseerd op 'Sociale Netwerk Strategie'. Sociaal werkers richten zich op het versterken van sociale netwerken van inwoners die het zelf niet redden. Dat kan vanuit een individu of gezin, maar ook vanuit een straat of buurt. Het helpt kwetsbare inwoners om minder afhankelijk te zijn van zware hulp en ondersteuning en zich meer te beroepen op de kracht van het eigen netwerk. Het verder versterken van sociale wijkteams draagt dus bij aan het versterken van de kracht van dat deel van de samenleving dat niet vanzelf krachtig, zelfredzaam en initiatiefrijk is.

Ook ruimte voor burgerinitiatieven

Betekent dit dat de gemeente het financieel ondersteunen van burgerinitiatieven niet zinvol vindt of, zoals Lex Hemelaar betoogt, als ‘sluitpost’ ziet? Nee, zeker niet. Zutphen heeft een lange historie van wijkgericht werken met als doel initiatieven van inwoners mogelijk te maken. Al jaren zijn er wijkbudgetten bedoeld voor activiteiten van en voor bewoners en wijkregisseurs die waar nodig mensen een stapje verder helpen zonder het over te nemen. Daarnaast laten we steeds vaker zien dat we ook grotere burgerinitiatieven de ruimte durven en willen geven in de Zutphense samenleving. Denk aan coöperatie Atelier3D die de exploitatie van duurzaamheidscentrum de Kaardebol over heeft genomen, Stichting Kulturhus die nu het Warnshuus beheert en Stichting Ecologisch Stadspark die zorgt voor inrichting en beheer van het park. Steeds zoeken de gemeente en de betrokken burgers samen naar bij het initiatief passende afspraken over financiën en verantwoordelijkheden. Dus ja, de gemeente ondersteunt ook burgerinitiatieven al financieel. Met kleine en met grotere bedragen. De ervaring leert dat het veelal zelfbewuste en mondige burgers zijn die de kracht hebben om dit soort initiatieven te laten bloeien. De samenleving als geheel wint daarmee aan kracht en dat is van grote betekenis.

Krachtig samenspel

Het is wat mij betreft dus niet òf sociale wijkteams òf burgerinitiatieven, maar én wijkteams én burgerinitiatief. In een krachtige samenleving, draait het om mensen en samenspel tussen die mensen. Dat zijn vrijwilligers die zich in hun vrije tijd inzetten om iets te betekenen voor hun buurt, wijk of vereniging. Maar ook professionals die zich vanuit kennis en kunde als sociaal werker of zorgprofessional inzetten om mensen te ondersteunen die het zelf niet redden. In het samenspel zit de ware kracht. Mooi voorbeeld hiervan is 'Welkom bij de buren in Noordveen' (zie video op YouTube).

Het versterken van de sociale wijkteams draagt er aan bij dat een grotere en veelzijdiger groep inwoners de kracht ontwikkelt om initiatief te nemen in de eigen buurt of wijk. De volgende stap is om óók meer geld beschikbaar te stellen voor de burgerinitiatieven die we zien ontstaan in de Zutphense samenleving; ook in dat deel van de samenleving waar dat niet vanzelfsprekend is. Een mooie eerste stap om uitvoering te geven aan de Motie Right to Challenge die op initiatief van GroenLinks is aangenomen in de raad.

Zo bouwen we wat mij betreft verder aan een krachtige samenleving waarin iedereen de kans krijgt om mee te doen.

Patricia Withagen
Wethouder