IJsselsprong 18 mei 2009
Inbreng IJsselsprong 18 mei 2009
Groot project dat we op ons bordje hebben gekregen, een project waarin ook van onze gemeente gevraagd wordt verantwoordelijkheid te nemen voor de regio. We hebben er al veel over gesproken, ook vanavond is dat het geval.
Basis
Het plan borduurt voort op enkele besluiten die in het verleden al zijn genomen en randvoorwaarden die aan ons vanuit de rijksoverheid zijn voorgeschreven, te weten:
Rijksvoorwaarde om IJssel uiterlijk al voor 2016 qua capaciteit geschikt te hebben voor een veel groter wateraanbod vanuit Duitsland.
Raadsbesluit in 2000 tot uitbreiding van De Hoven met circa 1.200 woningen in het kader van de ontwikkelingsvisie Zutphen 2020.
Regionaal besluit om daarboven voor maximaal 1.800 woningen in De Hoven ruimte te creëren in kader van regionale structuurvisie stedendriehoek.
Daarnaast hadden we zelf een aanzienlijk aantal wensen. Enkele daarvan waren:
De Hoven te ontwikkelen als tuinstad (Zutphen 2020)
Behoud en ontwikkeling van natuur en landschap van uiterwaarden en omgeving
Meer voorzieningen ten westen van de IJssel.
Rondweg om De Hoven ter ontlasting van de wijk en de oude ijsselbrug
Betere voorzieningen OV.
Proces
In de veelheid van voorwaarden, besluiten, eisen en wensen ontstond de gedachte om dit alles samen te smeden tot één alomvattend plan met een hoge planologische kwaliteit. Daarvoor was ruimte nodig van de Staatssecretaris. Die heeft ze ons gegeven: als de regio in zeer kort tijdbestek gezamenlijk in staat zou zijn een deugdelijk alternatief te presenteren zou er een omwisselbesluit genomen kunnen worden.
Daarop ontstond een intensief proces van ontwikkeling, overleg en discussie. Dit proces is, zoals dat hoort, gekenmerkt door de bereidheid om ondanks de tijdsklem ruimte in te bouwen voor overleg met bewoners en betrokkenen. Steeds opnieuw zijn er tussenstappen ingebouwd om de gelegenheid te geven voor inspraak en voorlichting. Soms zelfs als dit fysiek al bijna niet meer kon. Het leidde niet tot waardering, het leidde tot veel kritiek op elke stap dat er te weinig tijd was voor inspraak. GroenLinks distantieert zich hiervan: gedurende de ontwikkeltijd is veelvuldig informatie verschaft en gelegenheid geboden voor inspraak, ook al was het soms op kleine onderdelen spannend en kort dag.
GroenLinks heeft grote waardering voor bestuur en ambtelijke ondersteuning voor de goede wijze waarop ze dit proces uitgebreid vorm heeft gegeven binnen de kaders, de tijdsklem en de fysieke mogelijkheden.
Nu even een hartenkreet van mij persoonlijk. In de inspraak bleek sterk de neiging om de problematiek te ontkennen dan wel te verergeren. Soms werden draconische beelden gebruikt om de meningsvorming te bewerkstelligen (en impliciet om de tegenstand te mobiliseren) In zekere mate is dit gelukt. Toch gaat deze benadering voorbij aan de realiteit. Naar onze mening biedt het voorliggende plan en de verschillende onderzoeksresultaten geen basis voor deze draconische beelden.
Blauwe enveloppe: onze veiligheid
Tijdens inspraak hoorden we regelmatig het signaal dat de afvoernoodzaak lager zou blijven dan 18.000m3. De laatste tijd ook signalen dat de afvoernoodzaak hoger wordt dan 18.000 m3. In het verleden hoorden we ook signalen dat de afvoer ruim onder de 18.000 m3 zou kunnen blijven. GroenLinks constateert dat elke deskundige weer met eigen cijfers komt. Mocht de situatie waarin een hogere afvoer nodig is, zich onverhoopt toch voordoen dan biedt het voorliggende plan volgens ons goede mogelijkheden voor verdergaande maatregelen.
Uiterwaarden hebben altijd tot de rivier behoord. In een recente presentatie van onze stadsarcheoloog over de ontwikkeling van Zutphen werden kaarten getoond waarop de uiterwaarden te zien zijn in een vorm die bijna overeenkomt met de vorm die we in "Alles in een keer goed" voor ogen hebben. De wordingsgeschiedenis van het uiterwaardenlandschap biedt een divers beeld en biedt geen directe aanknopingspunten voor een afwijzing van de plannen doch zelfs ruimte voor conclusies dat deze er goed in passen..
Bijkomend voordeel voor natuur en landschap is dat er geen verdroging optreedt van de achterliggende (natuur-) gebieden buiten onze gemeente zoals de Beekbergse Poort, het Appense bos en de Empese en Tondense Heide. Dit achten wij een groot voordeel.
Grijze enveloppe: van belang voor onze leefbaarheid
Dit onderdeel voorziet in langjarige wens van de bevolking om de Hoven te ontlasten van doorgaand verkeer. Rondweg biedt bovendien goede basis voor ontwikkeling van een cruciaal deel van ons VCP dat ertoe gaat leiden dat ook Zutphen zelf leefbaarder wordt.
De keuze om de rondweg dicht om de Hoven te leggen en dicht langs het spoor ondersteunen we. Het legt een geringe claim op het landschap en biedt in verre toekomst natuurlijke barrière voor verdergaande bebouwing.
In inspraak bleek angst voor verkeer in de wijk. Dit is deels een ontwerpopgave waar we nog over te spreken komen, deels is dit probleem al in de huidige plannen tegen gegaan. Alternatief door wijk is zodanig onaantrekkelijk dat deze niet wordt gekozen. Ik nodig u allen uit om de plankaart daarvoor nog eens goed te bestuderen. We vinden het dan ook onbegrijpelijk dat de vereniging Milieudefensie in haar laatste bezwaar ervoor pleit om de Weg naar Voorst haar huidige drukke verkeersfunctie te laten behouden.
Ook kwam regelmatig het bezwaar dat er in de toekomst, onder invloed van de woningen, meer autoverkeer van de Oude Ijsselbrug gebruik zou maken. GL acht dit zeer onwaarschijnlijk. Het regionale verkeer dat nu bepalend is voor de drukte op deze brug wordt straks omgeleid en het plaatselijk verkeer vanuit De Hoven naar de binnenstad gaat nu al en ook straks voor een belangrijk deel per fiets, in plaats van met de auto.
Groene enveloppe: Van belang voor de leefbaarheid en met respect voor N&L
Kansen voor versnelde ontwikkeling van concept Zutphense Waarden / Ouverture.
Kansen voor versnelde ontwikkeling Beekbergerpoort.
Plan voorziet in een ruim opgezette wijk met substantiële groene gebieden. Het komt daarmee tegemoet aan het concept De Hoven Tuinstad uit de ontwikkelingsvisie Zutphen 2020
In huidige plannen is in de 1e fase voorzien in woningbouw op plaats waar nu glastuinbouw is en op plaatsen waar akkers liggen. Slechts op enkele kleine locaties is sprake van geplande woningbouw in weilanden. Hoewel het landschap wordt veranderd is GroenLinks van mening dat op basis hiervan niet kan worden gesproken van drastische aantasting ervan.
In de huidige plannen is in de 2e fase de uiterste best gedaan om aantasting van natuur en landschap te voorkomen. Hoewel de intentie die eruit spreekt bij ons vertrouwen wekt zit er toch een punt van zorg. Ter wille van de politieke draagvlak is een natuurwetenschappelijk matig waardevol gebied in het zuiden qua prioriteitstelling gelijk gesteld aan een gebied in het noorden dat erg dicht ligt tegen de waardevolle natuurgebieden van de Hoendernesterbeek en de Emper meander. Hier hebben we zorgen over en zijn bang dat vanwege hetzelfde politieke krachtenspel niet uitgesloten is dat de bebouwing in de verre toekomst te dicht bij het waardevolle natuurgebied zal komen. Om dit te voorkomen zullen we een motie over indienen. Deze wil ik hierbij aan de voorzitter overhandigen.
Daarnaast heb ik nog een verzoek aan het college. Uit de inspraak kwam het signaal om voor de ontwikkeling van de landbouwgebieden in het plangebied de ILG toe te passen. Ik wil het college vragen haar invloed aan te wenden dat dit ook gaat gebeuren en ook trachten te bevorderen dat in de landbouwgebieden de duurzame, biologische landbouw wordt bevorderd.
Rode enveloppe: woningen voor onze kinderen
Er was reeds in 2000 door onze raad besloten tot de bouw van 1.200 woningen. Met dit plan komen er maximaal 1.800 bij zodat het totaal aantal nieuwe woningen in De Hoven kan oplopen tot 3.000 nieuwe woningen.
GroenLinks is blij dat het projectbureau en de gemeente in dialoog zijn gegaan met de veel genoemde heer Derks van de Universiteit van Maastricht. We zijn ook niet verbaasd dat daaruit noodzaak noch aanleiding is gebleken om de woningbouwplannen te veranderen. Toch vinden ook wij 3.000 woningen erg veel. Daarom hebben we in het verleden ook een motie ingediend om tweejaarlijks te monitoren en bouw op de daarin gebleken behoefte af te stemmen. Deze mo9te genoot de steun van de meerderheid en daarmee is voor ons een systeem ingebouwd dat overmatige woningbouw zal verhinderen.
GroenLinks kan daarmee uit de voeten (en heeft stellig de indruk dat we het niet meemaken dat er in deze wijk 3.000 woningen nodig zullen zijn. De tijd zal het echter leren). Als ooit onze kinderen en kleinkinderen woningen nodig hebben in Zutphen hebben wij de principeplannen daarvoor klaar liggen. Dat is een kwestie van goed bestuur.
Conclusie.
De capaciteit van de IJssel wordt op een niveau gebracht dat voorziet in langdurige veiligheid tegen hoogwater, zowel in Zutphen als in De Hoven.
Op veel plaatsen worden goede condities gecreëerd voor natuur en ecologie (Beekbergse Poort en onze uiterwaarden -> Ouverture). Ook buiten het plangebied heeft de natuur baat bij deze plannen (geen verdroging nabije natuurgebieden).
De leefbaarheid van De Hoven (en ook van Zutphen) wordt beter: betere voorzieningen in De Hoven, een rondweg, groene zones in de woonwijk -> tuinstad De Hoven.
Het plan biedt goede mogelijkheden om snel te anticiperen op de toekomstige woningbehoefte van onze kinderen.
Dit alles wordt op een zorgvuldige wijze ingepast in het IJssellandschap met respect voor de bestaande en te ontwikkelen waarden.
Per saldo kunnen we dus instemmen met dit plan.
Ik dank u voor uw aandacht.
Gerard Buitink
(Fractievoorzitter GroenLinks Zutphen)