Dat is de belangrijkste les die geleerd werd op de bijeenkomst over sociaal en duurzaam ondernemen die zaterdag 30 januari door GroenLinks Zutphen werd georganiseerd.
Na de gepassioneerde verhalen van Henk Smit, van de ambachtelijke bakkerij Driekant, en Johan Luijendijk, oprichter van ondernemersnetwerk Kamion, gingen GroenLinksers en met name kleine ondernemers met elkaar in gesprek. Om meer ruimte te bieden aan sociaal en duurzaam ondernemen in Zutphen zijn concrete maatregelen als microkredieten en een broedplaats voor startende ondernemers, zoals GroenLinks voorstelt in haar verkiezingsprogramma, zeker welkom. Verder is het vooral belangrijk om in te zien dat politici, ondernemers, werklozen en ambtenaren allemaal gewoon mensen zijn met passies en drijfveren en met fouten en onzekerheden. Met dit als uitgangspunt staat ineens de mens centraal, boven machtsspel, regels, systemen en hokjes. Dan regeren kansen en mogelijkheden boven angst. Dan onstaat er ruimte voor sociaal en duurzaam ondernemerschap. Het lijkt zo'n open deur. Maar al te vaak valt die deur weer keihard dicht. Gerard Buitink, lijsttrekker van GroenLinks, sluit af: "Het gaat om het lef om te kiezen voor maatwerk en om te zien en horen wat dat oplevert in de praktijk van alledag".
Henk Smit, van de ambachtelijke bakkerij Driekant, vertelt hoe de rode draad in zijn leven hem gebracht heeft waar hij nu staat. Enkele citaten die zijn visie op het leven en op ondernemen onderstrepen zijn: "laat zien wat je doet en laat je daarop beoordelen", "economie brnegt de dingen op de grond", "eerst het eigen brood verdienen en dan de idealen". "als mogelijkheden de drijfveer zijn, zijn vragen en problemen steeds moeilijker te bedenken". Toch is er een belangrijke vraag aan de politiek die hem veel bezighoudt: " Zijn regelmakers zich bewust van de praktijk?" Hij is van mening dat de relatie tussen regelmakers en praktijk zoek is en dat het cruciaal is die te herstellen. Op de vraag van Gerard Buitink hoe de politicus de duurzame ondernemer herkent, stelt Henk de wedervraag hoe duurzaam de politicus zelf is. Duurzaam en sociaal ondernemerschap is verbonden aan een biografie. Er is geen concept voor en er is geen beleid voor te schrijven. De kracht is het persoonlijke, het maatwerk.
Johan Luijendijk, oprichter en voorzitter van het ondernemersnetwerk Kamion, vertelt hoe passie hem en anderen drijft en wat dat tot stand brengt. Het kenmerk van alle Kamionners is dat ze van hun passie hun eigen zaak hebben gemaakt. Dat veel van hen duurzame ondernemers zijn blijkt o.a. uit het feit dat de duurzaamheidsprijs de afgelopen 4x is gegaan naar een Kamionner. In 4 jaar is Kamion uitgegroeid tot een netwerk van 80 ondernemers en een schil van een paar honderd eenpitters er omheen die naar elkaar verwijzen, met elkaar zaken doen, ervaringen en kennis met elkaar delen. Een uitspraak die Johan's ervaringen prachtig illustreert "Ondernemerschap zet mensen in hun kracht" en 'Ondernemend de uitkering uit". Hij heeft ervaren en gezien hoe mensen door zelf te gaan ondernemen weer een zelfstandig bestaan opbouwen. Hij pleit er dan ook voor om veel meer mensen die kans te bieden. Lokaal kan dat bijvoorbeeld door microkredieten, maatwerk in het combineren van ondernemen en bijstand en broedplaatsen van startende ondernemers in leegstaande panden.