De kerntakendiscussie is voorlopig afgerond. Dinsdag 31 mei hebben de collegepartijen met 16 aanwezige raadsleden gestemd voor het voorstel om in 2015 12 miljoen euro te bezuinigen. De voltallige oppositie was toen al weggelopen.
Een week later kijk ik met een kater terug op de afronding van de discussie.
Het begin was helemaal niet zo slecht. Burgemeester en wethouders hebben de eerste plannen gepresenteerd op 10 maart, verdedigd en besproken in debatten met burgers en instellingen. Natuurlijk is er altijd kritiek op de communicatie, maar eigenlijk hoort dat ook bij zo’n pijnlijk proces. Bezuinigingen van 12 miljoen doen altijd wel ergens pijn. Het college heeft de plannen aangepast en op 28 april verteld. De bibliotheek blijft in de Broederenkerk, er is 4 ton extra voor de Kennedyschool gevonden, er blijft geld voor beiaardier en Warnsveldse molen. De bezuiniging op cultuur werd met 2 ton verminderd en het jeugdfonds voor sport, kunst en cultuur uitgebreid. Al met al vond ik het prima aanpassingen.
Zijn we er dan ? Nee, er bleven pijnpunten over en de complete gemeenteraad was nu aan zet. Vanaf dat moment begint mijn kater.
We hebben redelijke discussies in de fora gehad en eigenlijk bleek dat veel zorgpunten en/of wensen op een raadsbrede meerderheid konden rekenen. Geen bezuiniging op alfahulpen, behoud van de kleine subsidies, behoud van steun aan het OnderwijsZorgCentrum, geen toepassing van chemische bestrijdingsmiddelen, geen bezuiniging op speelplekken en afvalbakken, minder bezuiniging op sport, kunst en cultuur en dan maar geen jeugdfonds. Behoud van cliëntenraden en bezwaarschriftencommissie. De Beverbus blijven steunen met gemeentelijke subsidie. Minder bezuinigen op de Kaardebol. De oppositie nam het initiatief door deze punten te verwoorden in een amendement dat ze op 26 mei overhandigden. Persoonlijk zag ik veel aanknopingspunten om raadsbreed met aanpassingen te komen. Ik vind het erg belangrijk dat zulke belangrijke bezuinigingen op een breed draagvlak kunnen rekenen. Bovendien betekende het amendement van de oppositie dat 80% van het collegevoorsel akkoord werd bevonden.
Het zal ongetwijfeld politiek naïef geweest zijn van me om dan te denken dat deze bezuinigingen niet door zouden gaan. Het vervolgproces bleek namelijk een geheel eigen autonomie te hebben.
De eerste stap was het coalitieoverleg. Daar bleek dat er onvoldoende geld was om de wensen van de coalitie in te willigen. In het begin van de kerntakendiscussie hadden we vanuit GroenLinks voorgesteld om 10% extra te bezuinigen zodat je op het eind makkelijk de pijnpunten eruit kon halen. Dat is niet gebeurd en nu bleek dat een misser. Ik ben er bezorgd over hoe beperkt de aanpassingen zijn gebleven en vraag me af wat de woorden/toezeggingen van het college waard zullen zijn. Persoonlijk ben ik bang dat de voorgenomen bezuiniging op alfahulpen gewoon doorgaat, terwijl het echt niet kan dat je als gemeente besluit de beloning van deze zelfstandige hulpen te verlagen van 14 naar 10 euro/uur. Besloten werd om als coalitie een eigen amendement in te dienen en de oppositie uit te nodigen hierin mee te doen.
Bij de finale behandeling in de gemeenteraad van 31 mei waren er mooie woorden van zowel coalitie als oppositie dat er een handreiking werd gedaan naar elkaar en dat er gezocht moest worden naar een gezamenlijke oplossing. Helaas bleef het bij mooie woorden en bleek niemand in staat de brug naar de ander werkelijk over te steken. Ondanks mijn ideaal van een raadsbreed wijzigingsvoorstel bleek ik zelf ook niet in staat de brug te slaan; in m’n eigen interruptie van VVDer Willem van Stockum wees ik op de zwakke alternatieven die de oppositie had aangedragen. Helaas heb ik verzuimd om eerst de gemeenschappelijke zorgen te benoemen. “Oh ironie !”
Naarmate de interrupties feller werden besloot de oppositie tot een schorsing. Na de schorsing kwamen ze terug met het ordevoorstel om de besluitvorming twee weken uit te stellen. Dit hadden we als coalitie voorzien en we waren voorbereid. De coalitiepartijen vonden dat we tijd genoeg hadden, evt. nog tot en met de volgende dag en dat het niet nodig was de besluitvorming uit te stellen. Bovendien vermoedden velen andere motieven bij de oppositie. Helaas bleek ik de enige die wel voorstander was van 2 weken extra tijd om te overleggen met de oppositie. Oppositionele bijbedoelingen of niet, het was me een lief ding waard dat vele raadsbrede zorgen verwerkt zouden worden in het voorstel en tot een breed draagvlak zouden leiden.
In de raad werd het uitstelverzoek afgewezen met 15 tegen 14. De voltallige oppositie verliet de raad, ze hadden geen zin in het –in hun ogen- verdere voorspelbare verloop van de vergadering. Een drastische stap die ongekend is in de harmonieuze Zutphense verhoudingen. Ik hoop van harte dat dit eenmalig is en geen begin van verdere polarisatie.
Er is te weinig invloed geweest vanuit de raad op de herziene collegevoorstellen. Noch voor de coalitie, noch voor de oppositie. Dat is een gemiste kans en reden voor mijn persoonlijke kater.
Johan Luijendijk